12|2024
Het hart is zoveel meer dan een kloppende pomp die ons in leven houdt. Het is een bron van wijsheid, intuïtie en emotionele verbinding. In de afgelopen weken stond het hart voor mij centraal, tijdens een hartcoherentie meditatiecursus van mijn favoriete leraar, Peter Harper (The Drunken Monk). Dit inspireerde me om bekende wetenschap vanuit de Epigenetica en nieuwe inzichten over de kracht van ons hart met jou te delen.
Laat je inspireren door de wonderen van dit bijzondere orgaan en ontdek hoe je in contact kunt komen met je eigen hart.
(speciale foto credit: Dit prachtige beeld van keramiek is gemaakt van mijn lieve vriendin Greet Egbers (Great Graphic) voor haar zoon Wolf. Mijn grote dank aan haar dat ik het mocht gebruiken voor deze blog!)
We kennen ons hart als de motor van ons lichaam. Samen met onze hersenen beschouwen we het als ons meest essentiële orgaan. Het klopt sneller wanneer we zenuwachtig, gespannen of verliefd zijn, of wanneer we in actie moeten komen om gevaar te ontwijken. Maar wist je dat ons hart meer signalen naar onze hersenen stuurt dan andersom?
Het hart en de hersenen communiceren via een dynamische tweerichtingsdialoog die ons lichaam en emoties continu beïnvloedt. Deze communicatie gebeurt op vier manieren:
Het elektromagnetische veld van het hart is indrukwekkend: het reikt tot wel 1,5 meter om ons heen (dat is meetbaar!) en is 60 keer krachtiger dan dat van de hersenen. Dit veld speelt een belangrijke rol in hoe we emoties voelen, communiceren en onbewust informatie uit onze omgeving opnemen en uitzenden.
Ons hart is het centrum van onze emotionele gevoelswereld. Het vormt een ‘container’ voor het volledige en grote spectrum aan emoties – van kwetsbaar voelen, boosheid en verdriet tot blijdschap, vol vertrouwen zijn en trots. Deze emoties geven ons leven kleur en betekenis.
Ze helpen ons genieten, geven moed in moeilijke tijden en versterken onze zorgzaamheid voor anderen en het gevoel van verbondenheid. Zonder emoties zou het leven leeg voelen. Maar emoties doen meer: ze zijn cruciaal voor onze veerkracht. Ze beïnvloeden essentiële fysiologische processen die bepalen hoe goed we stress en uitdagingen aankunnen, onze energie kunnen reguleren en ons kunnen aanpassen aan de situatie. Het reguleren van onze emoties is daarom essentieel voor een goede gezondheid en veerkracht.
Een prachtige manier om de kracht van je hart te benutten, is via hartcoherentie – een zelfreguleringstool en eenvoudige ademhalingsoefening, ontwikkeld door het HeartMath Instituut. Bij hartcoherentie komt je hartritme in een regelmatig en gebalanceerd patroon. Dit verbetert de samenwerking tussen je hart, hersenen en zenuwstelsel, en brengt balans in je lichaam en geest.
Hartcoherentie helpt je stress te verminderen, beter te slapen, je focus te verbeteren en je innerlijke rust en balans te vinden. Het is een krachtige tool voor je gezondheid en veerkracht en kan makkelijk geïntegreerd worden in je dagelijkse routine. Een paar minuten per dag is al winst ;-).
Hartslagvariabiliteit (HRV) is de variatie in de tijd tussen opeenvolgende hartslagen. Het geeft inzicht in de balans tussen het stresssysteem (sympathisch) en het rustsysteem (parasympathisch). Een hogere HRV wijst op een goede gezondheid en veerkracht, terwijl een lagere HRV kan duiden op stress of (over)vermoeidheid.
Hartcoherentie bevordert een gezonde HRV, en dankzij biofeedback-tools kun je je HRV zelf meten en verbeteren (b.v. via de HeartMath App / met jaarlijks abonement). Dit maakt het een waardevolle methode om je welzijn in de gaten te houden. Meer informatie kun je vinden op https://www.heartmath.com/.
Het hart is meer dan een fysiek orgaan. Naast een essentieel schakelpunt en communicatieorgaan in ons lichaam en de container van onze emotionele gevoelswereld is ook het thuis van onze intuïtie en innerlijke wijsheid. Het biedt een gevoel van bescherming en is een ankerpunt in moeilijke tijden. Vanuit ons hart kunnen we met compassie en liefde naar onszelf en de wereld kijken. Het hart vormt letterlijk het episch centrum van ons lichaam.
In de afgelopen anderhalf jaar heb ik mijn hart op nieuwe manieren leren kennen. Meditatie heeft daarin een belangrijke rol gespeeld. Maar ook door regelmatig een ‘hart-check-in’ te doen, stel ik mezelf de vraag: Hoe gaat het met mij? Wat leeft er in mij? Dit heeft een innerlijke dialoog op gang gebracht die me helpt mijn emoties beter te lezen en te begrijpen.
Soms ontdek ik verrassende gevoelens die er al waren, maar die ik niet bewust opmerkte. Naast gemis en rust voel ik bijvoorbeeld ook een sprankeling van energie en zin in de dag. Dit doe ik met de intentie dat alles er mag zijn, zonder oordeel. Het hart voelt simpelweg wat er is – zonder dat het hoofd het overneemt met analyses of mening, althans meestal (oefening baat kunst :-).
Door een intentie te stellen – steeds weer overnieuw – om vanuit een open hart te kijken, voelen en leven, heb ik mijn hart zo veel beter leren ‘voelen’. Ik voel nu beter wanneer er bijvoorbeeld een beklemmend gevoel zit, ik een druk van stress ervaar of wanneer er in een bepaald moment een ‘bubbly’ gevoel van vreugde, liefde of inspiratie omhoog stijgt. Het lijkt alsof er een nieuwe ‘bewuste’ communicatiestroom is, die me in staat stelt om ook sneller te reageren, rust te nemen of simpelweg meer te genieten van iets wat me vreugde geeft.
Bewust naar de hart-coherentie te bewegen helpt me bij bijvoorbeeld spanning of onrust. En met mijn aandacht in mijn hart te rusten brengt me sneller weer in balans.
Het is voor mij een belangrijke tool geworden voor zelfzorg en zelfcompassie. Een wonderlijke reis en een nieuwe vorm van leven, die ik steeds meer aan het ontdekken ben. Het laat me meer verbonden voelen met wat ik doe, met wie ik ben, met wat ik wil & wens.
Na het overlijden van onze zoon Lukas in de nazomer van 2023 voelde ik voor het eerst heel bewust de diepere wijsheid van mijn hart. Dagen na zijn overlijden drong het tot me door, helder en krachtig: We kunnen nooit echt gescheiden zijn – onze liefde is oneindig. Dit inzicht werd het begin van een bijzondere reis die nog lang niet ten einde is.
Ons hart is een essentiële schakel in ons lichaam, een poort naar verbinding en het centrum van onze beleving. Door hartcoherentie-oefeningen en bewuste aandacht kun je beter in contact komen met je hart, leer je luisteren en leven naar je hart en bevorder je ook nog je gezondheid en herstellend vermogen.
Ik nodig je uit om de kracht van je hart te ontdekken en te leren leven vanuit deze bijzondere bron van innerlijke communicatie, liefde en wijsheid. Het is een reis die je leven kan verrijken op manieren die je misschien niet voor mogelijk hield.
Op mijn website, bij ‘Sparkly Things’, vind je twee mooie worksheets voor jouw hart:
Een eenvoudige hartcoherentie ademhalingsoefening die je dagelijks kunt doen.
Een ‘hart-check-in’, een waardevolle routine voor zelfzorg en zelfcompassie.